Waarom deze verandering?
Tot nu toe waren VCA-examens vaak gevuld met termen en situaties die vooral in de petrochemie voorkomen: denk aan werkvergunningen, kolomboormachines of steekflenzen. Maar voor iemand in de schoonmaak, groenvoorziening of bouw zijn deze voorbeelden vaak niet herkenbaar en daardoor minder bruikbaar.
Daarom wordt VCA-ETT 3.0 volledig brancheneutraal. Het examen wordt herkenbaarder gemaakt voor iedereen, van metselaar tot machinist en van hovenier tot industrieel reiniger. De focus ligt op praktische veiligheidskennis en het herkennen van risico’s in de eigen werkomgeving.
Wat verandert er concreet?
1. VCA Groen verdwijnt
De aparte examens voor de groensector verdwijnen. Daarvoor in de plaats komt één uniforme toets voor alle sectoren. Het VCA Groen-examen komt te vervallen vanwege de branche-neutrale uitgangspunten per 1 januari 2026. Het reeds behaalde VCA-Groen certificaat blijft geldig tot de einddatum.
2. Brancheneutrale inhoud
De nadruk ligt op praktische veiligheidskennis en het herkennen van risico’s in de eigen werkomgeving. De voorbeelden worden breder toepasbaar gemaakt:
- “Werkvergunning” wordt “afspraken over veilige werkuitvoering”
- “Hijsen” wordt “veilig werken in de buurt van hijswerkzaamheden”
3. Vernieuwde toetsstructuur
- B-VCA blijft bestaan uit 40 vragen
- VOL-VCA en VIL-VCU gaan van 70 naar 60 vragen
- Vragen zijn minder talig, meer visueel en gericht op toepassing
Wat betekent dit voor cursisten en werkgevers?
1. Meer herkenning op de werkvloer
Als cursist krijg je vanaf 1 januari vragen die aansluiten bij de dagelijkse praktijk, zoals het veiligstellen van machines of veilig werken bij maaien, snoeien of met gereedschappen. Specifieke begrippen uit andere sectoren, zoals kolomboormachines of explosiegevaarlijke omgevingen, komen alleen nog terug als voorbeelden, niet als vereiste kennis.
2. Focus op bewust handelen
De nieuwe toetsing stimuleert risicobewustzijn en praktisch inzicht: wat doe je als je een gevaarlijke situatie herkent? Welke afspraken maak je in de toolboxmeeting?
3. Heldere verwachtingen voor opdrachtgevers
Opdrachtgevers kunnen ervan uitgaan dat medewerkers met een VCA-diploma vanaf 2026 niet alleen over droge kennis beschikken, maar ook beter zijn toegerust om veilig te handelen in hún specifieke omgeving – of dat nu een plantsoen is, een berm, of een verharding bij een industrieterrein.
En de toekomst?
De komende tijd werkt SSVV aan kalibratiesessies, proefexamens (ook in andere talen), en aan heldere communicatie met erkende exameninstellingen. Er komt ook meer aandacht voor duidelijke taal en begrijpelijke vraagstelling.