CCB - Groeien in groen, bos en infra

Studiereis: veteranenbomen en bossen Duitsland

Zeer oude bomen en bossen in de veterane fase zijn ecologische en esthetisch erg waardevol. Tijdens deze driedaagse studiereis bezoeken we een aantal bijzondere locaties in Noord-Duitsland waar beheer, bomen, ecologie, historie en spontane processen samen komen. Het is een interactieve reis met presentaties, rondleidingen en opdrachten.

Begeleiders studiereis

De reis wordt verzorgd door enkele gepassioneerde boomkenners die elk hun eigen waarde toevoegen aan deze onvergetelijke reis.

Simen Brunia, boomexpert. ‘Een van mijn grootste passies is het delen van bomenkennis aan jong en oud, zowel de beginner als de professional. Jarenlang heb ik bij de bomen gestaan en kennis opgedaan en natuurlijk leer ik nog. Je bent immers nooit te oud om je verder te verdiepen in de materie. Aan het onderwerp bomen zal het niet liggen, er is nog zoveel te ontdekken!’

Erik Hesselink, initiatiefnemer en reisbegeleider. ‘Hoe leuk is het om samen te leren in een mooie omgeving? We hebben een geweldig vak! De ecologie en biodiversiteit rondom oude bomen en beheer van veteraanbomen is een actueel thema, waar ook ik meer van wil weten.’

Onderwerpen

  • Kenmerken van veteraanbomen
  • Het belang van veteraanbomen
  • Biologische beginselen (wortelstelsels, natuurlijke processen, habitatontwikkeling)
  • Beheer van veteraanbomen (ook in relatie tot stadsbomen)
  • Beoordeling populatie bomen
  •  Ecologische, cultuurhistorische en landschappelijke waarde
Cursus klimmen

Programma

Dag 1: 12.00 uur in Borkener Paradies en Tinner Loh. Overnachten in hotel nabij Heede

Dag 2: Linde bij Heede en Harsbruch Urwald
Einde middag  (of avond) presentatie en discussie over historie, en beheersvraagstukken

Dag 3: Neuenburger Wald
Afsluiten rond 13 uur na de lunch
Huiswaarts vanaf Nuenburgerwald. (3 uur rijden tot Arnhem)

Overige informatie

Doelgroep: Boomverzorgers, bosbouwers, ETW-ers, ETT-ers en andere geïnteresseerden
24 ETW-uren / ETT-uren

Data: Woensdag 28 juni 2025 tot en met vrijdag 30 juni 2025

Prijs: € 995,00 (excl. BTW)
Inclusief hotelovernachting met 1x ontbijt, 2x (eenvoudige) lunch, 1x diner en vervoer
(Drankjes zijn voor eigen rekening).

Voorwaarden
  1. Deelnemers zijn zelf verantwoordelijk voor het afsluiten van een reis- en annuleringsverzekering.
  2. Je houdt je aan de plaatselijke gedrags- en veiligheidsregels gecommuniceerd door de gidsen en begeleiders.
  3. Betalingstermijn van de factuur bedraagt 30 dagen.
Hotel

De overnachting is op basis van 2 personen per kamer. Stel je het op prijs om een eenpersoonskamer te hebben? Laat het ons dan zo snel mogelijk weten. Dan proberen we dit voor je te regelen. Houd dan wel rekening met een meerprijs.

 

Toelichting excursielocaties

Tinner Loh

Een klassiek bos met reusachtige bomen, zoals machtige beuken begroeid met zwammen, vormen een waardevol leefgebied voor bedreigde diersoorten.

Onder de, deels oeroude, beuken en eiken graasde ooit het vee. De oude bosweiden werden daarbij per verdieping benut: op de grond weidde het vee, iets hoger werd bladvoer ‘gesnoeid’ voor de winter en nog weer hoger groeide het mestvoer voor de varkens: eikels en beukennoten. Ook voor vele dieren is het bos een paradijs. Zo zijn in de oude bomen grote aantallen spechtgaten te zien. Kortom, hier zie je hoe bos en bomen op een spontane manier in een soort oernatuur hun plek verwerven en zich manifesteren.

Linde van Heede

Deze linde is de oudste en dikste linde van Europa. Over de leeftijd van de Heeder Linde doen verschillende verhalen de ronde. Deskundigen denken dat de boom echt 1000 jaar oud is. Er zijn ook bronnen die verwijzen naar om en nabij 1400. De oudste vermelding van de linde is uit 1677 toen de Schärpenburg in de oorlog tussen Nederlandse en Duitse troepen werd bestormd en door brand verwoest. Ook de linde werd zwaar beschadigd maar de bevelhebber van Hollandse zijde, de Zweedse Generaal Rabenhaupt, gaf opdracht de boom te sparen. De gehavende kroon is volledig gesnoeid. Uit de stam is de huidige kroon met oorspronkelijk 16 maar nu nog 11 dikke en 2 dunnere stammen gegroeid. Of het hier werkelijk om een individuele boom gaat of een vergroeiing van meerdere bij elkaar geplante bomen is niet duidelijk. Het maakt de boom er niet minder imposant om. Deze wordt dan ook veelvuldig bezocht.

Hasbruch

Een natuurgebied van 630 hectare in de Duitse deelstaat Nedersaksen. Het is een grotendeels uit eiken en haagbeuken bestaand bos. Hoewel het vaak als een oerbos wordt beschouwd, werden grote delen ervan eeuwenlang voor bosbouw benut. In 1889 werd het eerste deel aangewezen als bosreservaat. Later is dit bosreservaat verder uitgebreid. Tegenwoordig bevat het bos vele bomen van 180 tot 200 jaar oud. Volgens schattingen zijn enkele bomen (eiken) zelfs minimaal 1000 jaar oud. Deze bomen zijn als natuurmonument aangewezen en daarmee zo goed mogelijk beschermd.

Neuenburger Urwald

Een fraai, gemengd eiken-beukenbos. De soortenrijkdom in het bos is groot en het is ecologisch zeer waardevol. Oorspronkelijk was het Urwald twee keer zo groot als tegenwoordig, maar in de jaren kort na de Tweede Wereldoorlog werden in het bos veel bomen geveld door het gebrek aan brandhout tijdens o.a. de zeer strenge winter 1946/47. Een probleem in het bosbeheer is dat de beuken in het bos zich uitbreiden en de, deels zeer oude, eiken de verdere groei onmogelijk maken of zelfs door gebrek aan zonlicht doen afsterven.

Qua ontwikkeling is dit bos vergelijkbaar met Hasbruch. De bodem in het Neuenburger Urwald is armer dan in Hasbruch en heeft een andere, lichtere bosstructuur. Hier kunnen we hele oude bomen zoals de Haagbeuk (in de middeleeuwen beheerd als knotboom) en eeuwenoude eiken (naar schatting meer dan 700 jaar) zien.

 

Contact

Wil je meer informatie of advies, bel of mail gerust: 026 370 03 10 of contact@ccb.nl

 

Inschrijfformulier

Schrijf je hier in voor de studiereis veteranenbomen en bossen Duitsland.